/Хошигносон өгүүллэг/
Ах дүү хоёр архичин арын цэцэрлэгт уулзахаар тохирсон байв. Ах архичин ирж яваа харагдав. Дүү ч бүр үгээ хэлж суув.  Ах архичин нь дөхөж ирээд: - Наад царай зүсээ хараач! ингэтлээ гудраад байхдаа яадаг юм! хэмээн нилээд дээрэнгүй өнгөөр хэлэв. Дүү ч дуугүй л нүдээ сүүмийлгэн, элгээ тэврэн сууна. 
- Май! гэх дуунаар дүү сэрдхийн дээш харвал ах нь нэг шил юм барьчихсан, фанта-ны савыг хуваагаад "стакан" болгочихсон 100г хиртэй юм өөр рүү нь сарвайж байхыг олж үзлээ. Дүү ч дуугүй л нөгөөхийг нь авч салгалсан гараар чичрэн чичрэн явуулж орхилоо.  Өчигдөрөөс хойш юу ч идээгүй тул улаан хоолой руу нь гал орвуу гэлтэй зураад л явчихлаа. Ах архичин өөртөө хийж байгаа бололтой бүдэг бадаг хоржигнож соржигносон дуу тэртээ цаана сонсогдоно.
Дүү архичин нүдээ анин хэсэг чимээгүй суув. 

Ах архичин: - За яаж байна? байдал дээрдэх шинж байна уу? Май! гээд л мөрлүү нь нударч байгааг мэдэрсэн дүү нүдээ нээлээ.  Дүү архичин: - Үнэхээр мууджээ ах минь би! хэмээн нөгөөх зэхэр ундааг гардлаа.  Ах: - За хурдал! би хүн амьтантай уулзах ажилтай. Хурдхан наадхаа явуулчих , би яарч байна хэмээн нилээд чанга дуугарав.
Дүү архичин сандуу мэндүү явуулж орхитол гэдэс дотор нь эргэхнүү гэмээр юм болж баахан хий огилоо. Ах нөгөөх пластик стаканаа дүүгийн гараас булаах шахам аваад, - Жаахан байж байгаад дотор чинь онгойноо, би зав гарвал эргээд ирнээ, чи одоо наад сандал дээрээ хажуул гэж хэлчихээд яваад өгөв. Дүү архичингийн нүдний өмнүүр хорвоо дэлхий булингартай усанд байгаа мэт нэг тодрон, нэг бүдэгрэн харагдах агаад, тэгсхийгээд тэрээр "тас" явлаа. Тас явна гэдэг нь архичидийн хувьд "унтаад өгнө" гэсэн үг л дээ.  Төдөлгүй дүү архичин зүүдэлж байнаа. 
Ерөнхийлөгч болчихож. Торгон цэргүүдээ жагсаачихсан Ах-ыгаа хүлээж байх юм. Ах ирлээ! тэрээр яаруу сандруу яваа нь илт байв. Здравствуйте солдаты! ( Сайн байцгаануу Цэргүүдээ!)  гэсэн болчихоод шууд л Саарал ордон руу алхлаа. Дүү дотроо: "Ах яагаад Здравие желаю бойцы! ( Нөхөд дайчдын амрыг эрье!) гэж хэлсэнгүй вэ" хэмээн мөрөө хавчсан байдалтай ахыг даган алхав. Ах дүүд хандаж: - Хоюулхнаа нэг юм яриадхая! чи наад 120 сэтгүүлчээ гадаа байлга! манай 50 ч гэсэн гадаа байж байг! хэмээн командалдаг юм байна.
Одоогоос бараг 20 жилийн тэртээ "Ардчилал" хэмээх баруунд хийсэн архинд нилээд согтож ахын сэтгэлд юм хийснээс хойш анх удаа ах дүү хоёр албаны том ширээний хоёр талаас улаан нүүр тулан уулзаж байгаа нь энэ билээ.
Ах: - Би чамтай нэг л юм яриx гэж ирсэн, ураны уурхай, мөнгөний уурхай хоёрыг чинь ах нь авья. Чи тэр нүүрс мүүрсээрээ аргал!
Дүү жаахан түнтийж, хулмалзаж байснаа, - Үгүй ахаа, би тэрийг чинь француудтай....
Энэ агшинд ах шууд үгийг нь таслан: - Чи бид хоёр хэдийгээр өөр өөр эцгийн хүүхдүүд ч гэсэн би чамайг насан туршдаа харж хандаж яваа.  Чи намайг бараг хөөж явуулаа биздээ, дараа нь чи үхлээ хатлаа , энээ тэрээ гээд л гурил будаа гуйгаад л хэдэн түшмэлээ явуулахад чинь ч би чамд өш хонзон саналгүй тусламжийн гараа сунгаж байсан! тиймүү үгүй юу? муу улаан дураак минь?! хэмээн том алаг нүдээ эргэлдүүллээ. Аз болоход албаны том ширээний хоёр талд сууж байлаа. Тэгээгүй бол ах ийм үедээ маузер буу мэт хуруугаараа толгой руу тоншидог зантай билээ. Дүү дуугүй байгаа тул ах түүнийг зөвшөөрч байна гэж үзлээ. Тэгээд цааш үргэлжлүүлэн: - Чи ер нь барууны муусайн болвануудтай балайтахдаа бодолтой л байгаарай! Цаадуул чинь сайхан инээмсэглэж байгаад алдаг улс шүү! Тэд намайг Ходорковский-тэй нийлж яаж ходорсныг дуулаа биздээ гэж хэлэхдээ ахын дуу бүүр ноцтой болж ирэв. Дүү ч таг л суугаад байв. Гэнэт дүүгийн толгойд ярианы сэдвийг өөрчилөх мэргэн санаа орж ирэв. Гэхдээ энэ ч бас хожимджээ.
Ах ярьж байна: - Чи төмөр замаа урьд хөршөөрөө тавиулалдаа! бидэнд ч амар байхаар байна. 250 сая доллар бага мөнгө биш биздээ гээд ах ардаас нь "муу дураак минь" гэж арай л хэлсэнгүй.  Дүү гүн бодолд дарагдсан байдалтай хэсэг чимээгүй болов.   Ах үргэлжлүүлж байнаа: - Чи барууныханд ураны уурхай, мөнгөний уурхайгаа өгөх юм бол тэд нар чинь миний толгой дээр цахиур хагалах хүч нь нэмэгдэнэ гэж ер бодсонуу? Бодоогүйш дээ!
Дүү: - Үгүй ахаа, би чинь өөрөө бие даамаар байнаш дээ, алийн болгон таниар...
Ах: - За за, ингээд тохирлоо. өөр юу байна?
Дүү: - Өөр ч юу байхав дээ, өрийн асуудал...
Ах: - Чиний хэнтэйгээ харилцах, юугаа наймаалах чинь надад падгүй, харин уран, мөнгө хоёрыг чинь бол би мэдчихье! хэрвээ ийм юман дээр сонин зан гаргавал чи өөрөө л хохирно, өөр хэн ч хохирохгүй. Урьд хөрштэйгөө найзлах гээд байгаа юмуу?! гэж хэлээд доогтой инээв. Ах босоод хаалга зүглэв. Дүү ч дагаад бослоо.
Ах дүүгийнхээ зориуд үзүүлэхээр бэлдсэн цэцэрлэгээр орж хэдэн хүүхдийнх нь барааг харлаа. Тэд нар нь оросоор дуулж бүжиглэж угтлаа. Сургуулиар шагайгаад гарлаа. Ах Халх Гол явах зав байхгүй гэсэн тул ойрхоноор нь нэг Орос жанжиний хөшөөнд цэцэг тавихаар болов.  Тэр өглөө ах жаахан оройтож боссон тул дүү борооны шүхэр барин нилээд хүлээж зогслоо. Ингэж зогсохдоо дүү бас нилээд нухацтай бодол бэлчээж амжив. "Ах ч хүчээ авчээ!. Би ч хаа байсан далайн цаадах барууны муусан болвануудтай энэ тэр гэж явсанаас сайн ч муу ч нэг эхээс цувж гарсан муу ахыгаа түшдэг юмуу доо... Чёрт возми!" (чөтгөр ав!) хэмээн бодож зогсов.
Нүүрэн дээр нь аалз гүйх шиг болоход дүү архичин зочин сэрлээ. Ах архичин местны орос авгайн хийж Улаанбаатарын гудамжинд зардаг пирошки барьчихсан, тал шил  самогоон цүл цал хийлгэчихсэн тас тас  инээгээд зогсож байх нь тэр. 
Дураак минь май! Энийг тат! өлсөж үхэх чинь дутаа юу ай?! ха ха ха...

З.Эрдэнэбат ( Germany)